Μολις βρηκα αυτο τυχαια.
Βαμπίρ εναντίον Χάρι Πότερ
Της ΠΑΡΗΣ ΣΠΙΝΟΥ (spinou@enet.gr)
Ο μικρός μάγος μάς τελείωσε, ζήτω τα μικρά βαμπίρ!
Αν αναρωτιέστε ποιος είναι ο επόμενος ήρωας της εφηβείας μετά τον Χάρι Πότερ, η τετραλογία της Στέφανι Μέγερ «Το έπος του Λυκόφωτος», που αφηγείται τον έρωτα ενός βαμπίρ εφήβου με μια συνομήλική του κοινή θνητή, δίνει την απάντηση με ρεκόρ πωλήσεων σε όλο τον κόσμο - στην Αμερική μόνο πούλησε 22 εκατομμύρια αντίτυπα.
Βλέπετε οι μεγαλύτεροι φαν του Χάρι Πότερ είναι πλέον έφηβοι και οι απαιτήσεις τους είναι διαφορετικές. Εξακολουθούν να τους αρέσουν τα μυστήρια, η περιπέτεια, το υπερφυσικό, αρχίζουν όμως να φλερτάρουν και να γοητεύονται από την ιδέα ενός ρομαντικού έρωτα. Εστω κι αν αυτός δείχνει τα σουβλερά δόντια του...
Ανάμεσα στην Τζ. Κ. Ρόουλινγκ και στη Στέφανι Μέγερ υπάρχουν πολλά κοινά σημεία: και η δεύτερη που δηλώνει πρώην νοικοκυρά, αλλά και πτυχιούχος αγγλικής φιλολογίας, εμφανίστηκε από το πουθενά σημειώνοντας απρόσμενη επιτυχία με το πρώτο της βιβλίο. Οι φανταστικές ιστορίες της εκτυλίσσονται σε συνέχειες, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του νεανικού κοινού.
Το πρώτο βιβλίο της σειράς, το «Λυκόφως», έγινε όπως και ο Χάρι Πότερ ταινία, που προβλήθηκε και στις ελληνικές αίθουσες κόβοντας περισσότερα από 250.000 εισιτήρια. Αλλα δύο σίκουελ αναμένονται μέχρι το 2010. Αυτές τις μέρες προβάλεται και η ταινία «Ασε το κακό να μπει» με πρωταγωνιστές έναν 12χρονο μαθητή και μία συνομήλική του βρικόλακα.
Η «βαμπιρομανία» εκτόπισε τη «μαγομανία»: ρίξτε μια ματιά στα φαν-κλαμπ, στα κλιπάκια και στις φωτογραφίες στο Ιντερνετ.
«Είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο το οποίο παρακολουθούμε εδώ και τρία χρόνια», λέει ο Χρήστος Γεωργιάδης των εκδόσεων «Πλατύπους», απ' όπου κυκλοφορούν τα τρία πρώτα βιβλία του έπους: «Λυκόφως», «Νέα Σελήνη» και «Εκλειψη». «Πήραμε τα δικαιώματα το 2007, πριν ακόμα ανακοινωθεί η ταινία και πέρυσι εκδώσαμε το "Λυκόφως".
»Μόλις προβλήθηκε η ταινία, η αύξηση των πωλήσεων ήταν θεαματική. Ενώ μέσα στο 2008 το βιβλίο πούλησε συνολικά 5.000 αντίτυπα, τον περασμένο Ιανουάριο οι πωλήσεις ανέβηκαν στις 20.000 και η ζήτηση συνεχίζεται αμείωτη. Δεν είναι ένα φαινόμενο του μάρκετινγκ, το βιβλίο διαδόθηκε στόμα με στόμα, ανάμεσα στο εφηβικό κοινό».
Ποια είναι η συνταγή της επιτυχίας της 36χρονης Μέγερ; Πολύ απλά, βλέπει με φρέσκο και ελκυστικό τρόπο τον κλασικό μύθο του Δράκουλα γράφοντας μια νεανική ιστορία αγάπης. Κεντρικοί ήρωές της είναι η 16χρονη Μπέλα, που ερωτεύεται τον συμμαθητή της Εντουαρντ, ο οποίος τυγχάνει να έχει μια ιδιαίτερη λατρεία για το αίμα, καθώς ανήκει σε οικογένεια βρικολάκων.
«Για τρία πράγματα ήμουν απολύτως σίγουρη», εξομολογείται η Μπέλα στο «Λυκόφως». «Πρώτον, ο Εντουαρντ ήταν βρικόλακας. Δεύτερον, υπήρχε ένα κομμάτι του -και δεν ήξερα πόσο μπορεί να υπερίσχυε αυτό το κομμάτι- που διψούσε για το αίμα μου. Και τρίτον, ήμουν ανεπιφύλακτα και αμετάκλητα ερωτευμένη μαζί του». Η Μπέλα προβληματίζεται αν θα ενδώσει στον αθάνατο Εντουαρντ, ενώ αυτός τηρεί μια πολιτικά ορθή στάση και της φέρεται στοργικά. Μαζί όμως έχουν να αντιμετωπίσουν τους άλλους, κακούς βρικόλακες, που τους κυνηγούν και τους δημιουργούν πλήθος από εμπόδια.
«Η αγωνία κορυφώνεται καθώς η ένταση του μυστικού έρωτα και της σιωπηλής τρυφερότητας μεταμορφώνεται σε έναν τρομακτικό αγώνα επιβίωσης», επισημαίνει η κριτική («Library Journal»), ενώ κάποιος φαν γράφει σε ένα από τα πολλά μέιλ που λαμβάνουν καθημερινά οι εκδόσεις «Πλατύπους»: «Η συγγραφέας απλώνει το χέρι της και αγγίζει την ψυχή του αναγνώστη».
Η λογοτεχνία των βαμπίρ που εγκαινίασε ο Μπραμ Στόκερ με τον «Δράκουλα» τον 19ο αιώνα, διαρκώς εμπλουτίζεται και ανανεώνεται. Αλλωστε, η Στέφανι Μέγερ, που δηλώνει μορμόνα, φαίνεται πως ακολουθεί τα βήματα της δασκάλας του είδους Αν Ράις, η οποία είναι πρώην μορμόνα και νυν ρωμαιοκαθολική, ενώ φωτογραφίζεται στο σπίτι της μπροστά σε υπερμεγέθεις εσταυρωμένους.
Τα περίφημα «Χρονικά των Βαμπίρ», με τον δαιμόνιο και κοσμογυρισμένο Λεστά, έχουν στρατιές αναγνωστών. Ο Λεστά έκανε και κινηματογραφική καριέρα όταν πήρε το πρόσωπο του Τομ Κρουζ στην ταινία «Συνέντευξη με ένα βρικόλακα» του Νιλ Τζόρνταν.
Φανατικούς έχει και η αμερικανική τηλεοπτική σειρά «True Blood», που σκιαγραφεί τη συμβίωση ανθρώπων και βρικολάκων σε μια μικρή πόλη της Λουιζιάνας, την οποία μπορεί να «κατεβάσει» κανείς από το Ιντερνετ. Τον Μάιο θα κυκλοφορήσει και «Ο πλήρης κινηματογραφικός οδηγός» για το «Λυκόφως» («Πλατύπους») με πλούσιο φωτογραφικό υλικό και παρασκήνια. *
Ο Χάρι Πότερ πέθανε, ζήτω τα βαμπίρ!
Θραύση στις 15χρονες κάνουν το «Λυκόφως» και οι συνέχειές του, με θέμα τον πλατωνικό έρωτα ενός βρικόλακα με μια μαθήτρια
Του Ηλια Mαγκλινη
Οι βρικόλακες είναι σέξι, γι' αυτό και αρέσουν στα κορίτσια. Μα όταν σήμερα λέμε ότι τα κορίτσια τρελαίνονται για βρικόλακες, μιλάμε για τον έφηβο Εντουαρντ, ο οποίος έχει μάτια μόνο για την Μπέλα. Ο Εντουαρντ και η Μπέλα είναι το ερωτευμένο ζευγάρι στο «Λυκόφως» της Στέφανι Μέγιερ. Η Μπέλα είναι μια γλυκιά και συνηθισμένη μαθήτρια. Ο Εντουαρντ είναι και αυτός γλυκύτατος, αλλά βρικόλακας. Και το «Λυκόφως», ένα μυθιστόρημα με 25 εκατομμύρια πωλήσεις στις ΗΠΑ και 25.000 περίπου πωλήσεις στη χώρα μας. Πρόσφατα, μεταφέρθηκε, με επιτυχία, στο σινεμά.
Μιλάμε για ένα νέο ποπ φαινόμενο μετά τον Χάρι Πότερ και αυτό σε συνέχειες: το «Λυκόφως» ήταν το πρώτο μέρος μιας σειράς τεσσάρων βιβλίων (τα άλλα τρία: «Νέα Σελήνη», «Εκλειψη», «Breaking Dawn») που έχει μοσχοπουλήσει.
Το όνειρο της Μέγιερ
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή: Η Αμερικανίδα Στέφανι Μέγιερ ισχυρίζεται ότι το 2003 είδε ένα όνειρο: μια κοπέλα κι έναν βρικόλακα δεμένους με έναν παθιασμένο πλατωνικό έρωτα. Το όνειρο έγινε εμμονή και μολονότι η Μέγιερ δεν είχε σχεδόν καμία πείρα στο γράψιμο, μέσα σε τρεις μήνες είχε ολοκληρώσει το «Λυκόφως». Το 2005 εξέδωσε το βιβλίο από τον οίκο Little, Brown and Company. Σύντομα η Amazon.com το συμπεριέλαβε στην κατηγορία «Best Book of the Decade... So Far», έγινε Editor's Choice στους New York Times, Καλύτερο Βιβλίο της Χρονιάς στο Publisher's Weekly κ.ά. Το τελευταίο βιβλίο, την πρώτη ημέρα της έκδοσής του πούλησε 1,3 εκατομμύρια αντίτυπα, ενώ ολόκληρη η σειρά έχει πουλήσει 25 εκατομμύρια αντίτυπα σε 37 χώρες.
H Μέγιερ έχει δηλώσει ότι εμπνεύστηκε κάθε βιβλίο από κλασικά λογοτεχνικά έργα: το «Περηφάνια και προκατάληψη» της Τζέιν Οστιν, το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» του Σαίξπηρ, τα «Ανεμοδαρμένα Υψη» της Εμιλι Μπροντέ και το σαιξπηρικό «Ονειρο θερινής νυκτός». Ωστόσο, η κριτική δεν ήταν τόσο αποθεωτική. O Στίβεν Κινγκ, συγκρίνοντας την Μέγιερ με την Ρόουλινγκ του «Χάρι Πότερ», δήλωσε ότι η Μέγιερ «δεν μπορεί να γράψει ούτε μια πρόταση της προκοπής». Αλλά αυτές οι κρίσεις δεν επηρεάζουν στο ελάχιστο τους απανταχού αναγνώστες των βιβλίων της.
Ποπ φαινόμενο, λοιπόν, το «Λυκόφως» και οι συνέχειές του. Το ενδιαφέρον στοιχείο εδώ είναι ότι στο επίκεντρο της ιστορίας είναι ο βαμπιρισμός: η μυστηριώδης, αινιγματική ύπαρξη που στέκει στο μεταίχμιο ανάμεσα στη ζωή και στον θάνατο, που όμως δεν μένει ανέγγιχτη από τον έρωτα.
Ηδη από τον έξοχο «Δράκουλα» (1992) του Κόπολα, ο βρικόλακας εμφανιζόταν ως ένα ερωτευμένο ον, ευάλωτο μέσα στην υπερφυσική ισχύ του. Και αν στο πιο λοξό «Συνέντευξη με έναν βρικόλακα» (1994) του Νιλ Τζόρνταν περιλαμβάνονταν σχήματα παιδοφιλίας και ομοφυλοφιλίας, στη σειρά του «Λυκόφωτος» ο εφηβικός έρωτας των δύο παιδιών παραμένει αγνός, πλατωνικός. Ισως γι' αυτό έχει χτυπήσει κόκκινο στις καρδιές των 15χρονων κοριτσιών;
Από το Ιντερνετ
Οπως δήλωσε στην «Κ» η 15χρονη Εύα, «ποτέ δεν μου άρεσαν οι ιστορίες με βρικόλακες. Ομως εδώ υπάρχει κάτι το διαφορετικό. Αυτή η ιστορία αγάπης είναι που με τράβηξε πιο πολύ από οτιδήποτε άλλο». Εντυπώσεις; «Προτιμώ το βιβλίο. Η ταινία δεν μου άρεσε πολύ. Το βιβλίο μού άρεσε τόσο που διάβασα τη «Νέα Σελήνη» στα αγγλικά, πριν βγει στα ελληνικά, ενώ και το τέταρτο μέρος το διαβάζω σε συνέχειες, κατεβάζοντάς το από το Ιντερνετ».
Ο Εντουαρντ είναι «καλός» βρικόλακας, προστατεύει την καλή του, την οποία και υπεραγαπά. Ομως, δεν είναι ο πρώτος «καλός» βρικόλακας. Και ο Ουέσλι Σνάιπς της σειράς «Blade», μισός άνθρωπος - μισός βρικόλακας, μάχεται τους «κακούς» βρικόλακες, ενώ και σε μια άλλη επιτυχημένη κινηματογραφική σειρά, το «Underworld», βρισκόμαστε «πέραν του καλού και του κακού», καθώς εδώ έχουμε πόλεμο ανάμεσα σε βαμπίρ και λυκανθρώπους. Γενικά, στις παραλλαγές πάνω στο βαμπιρικό θέμα, από τον ασπρόμαυρο εξπρεσιονιστικό «Νοσφεράτου» του Μούρναου και τον αλληγορικό «Νοσφεράτου» του Χέρτζογκ, έως τα ποπ «Buffy, the Vampire Slayer», «True Blood», «Underworld», «Blade» και «Van Helsing», η μορφή του βρικόλακα συνεχίζει να συγκινεί.
«Η πιο όμορφη ιστορία αγάπης»
Σύμφωνα με τον κ. Χρίστο Γεωργιάδη, των εκδόσεων Πλατύπους, που εκδίδει τα βιβλία της Μέγιερ στα Eλληνικά, «Το «Λυκόφως» κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 2008 και είχε πουλήσει έως τον Δεκέμβριο περί τις 5.000 αντίτυπα. Από τον Ιανουάριο έως σήμερα και ειδικά μετά την προβολή της ταινίας, οι πωλήσεις εκτινάχθηκαν στις 25.000 αντίτυπα, ενώ η «Νέα Σελήνη» πούλησε γύρω στις 20.000 αντίτυπα και κάτι περισσότερο η «Εκλειψη». Οι εκδόσεις Πλατύπους έχουν στήσει κι ένα μπλογκ (stephaniemeyer-gr.blogspot.com) ειδικά για τους Ελληνες αναγνώστες της σειράς, οι οποίοι καταθέτουν εκεί τις απόψεις τους, ενώ πολλές ηλεκτρονικές επιστολές είχαν αποσταλεί στον εκδοτικό οίκο πριν από την προβολή της ταινίας.
Σε μερικές από αυτές διαβάζουμε:
- «Η πιο όμορφη ιστορία αγάπης που έχω διαβάσει ποτέ…»
- «Ποτέ δε διάβαζα βιβλία. Το “Λυκόφως” άρχισε να μου το κάνει ανάγνωση η κολλητή μου και μετά τις πρώτες 10 σελίδες κόλλησα πήγα και το αγόρασα το διάβασα μέσα σε δύο μέρες και μετά πηρά το δεύτερο και το “Σώμα” περιμένω με ανυπομονησία και το τρίτο».
- «Μόλις άρχισα να διαβάζω το “Λυκόφως” κατάλαβα ότι βρήκα το βιβλίο που μπορούσε να αντικαταστήσει το κενό που είχε αφήσει το τελευταίο βιβλίο του Χάρι Πότερ – με την καλή έννοια πάντα. Τώρα τελειώνω το δεύτερο βιβλίο της σειράς και περιμένω το τρίτο!».
- «Το “Λυκόφως” και η “Νέα Σελήνη” είναι τα πρώτα βιβλία που διάβασα, έχω προσπαθήσει να διαβάσω στο παρελθόν αλλά πάντα τα παρατούσα».
- «Γεια σας είμαι 12 ετών και έχω διαβάσει και τα δύο προηγούμενα βιβλία, κάτι που δεν το συνηθίζω γιατί προτιμώ να παίζω στο pc».
- «Ανυπομονώ να δω την ταινία, και φυσικά, θα ʼμαι εκεί με την κολλητή μου, που το διάβασε και ενθουσιάστηκε, τη μαμά μου, που ενθουσιάστηκε, επίσης!, και κάποιους άλλους εξίσου πωρωμένους φίλους μου».
- «Τα βιβλία είναι φανταστικά το ίδιο και η ταινία! Δεν φανταζόμουν πως είναι τόσο τέλεια! Χθες πήγα στον κινηματογράφο και είχαμε να επιλέξουμε ανάμεσα στο “Βank bang” και το “Τwilight”. Τα παιδιά που ήταν μαζί μου είπαν να δούμε το “Λυκόφως”, εγώ δεν ήθελα, σκέφτηκα πως δεν θα ήταν ωραία μια ιστορία αγάπης με βρικόλακες! Οταν όμως είδα να ξεδιπλώνεται ένας πόλεμος ανάμεσα σε δύο κόσμους, ένας άνθρωπος να δίνει τη ζωή του για ένα βρικόλακα! Εναν έρωτα να ξεδιπλώνεται τόσο ωραία και τον Εντουαρντ να αρνείται την ίδια του τη φύση! Τότε είπα: “μακάρι όλοι να ήμασταν βρικόλακες όπως ο Εντουαρντ” ή έστω “άνθρωποι σαν την Μπέλα!”».
«Ενας βρικόλακας σούπερ γλύκας»
«Το γεγονός ότι το ερωτικό στοιχείο δεν έχει χαρακτηριστικά πόθου αλλά μένει πλατωνικό, πρέπει να παίζει τον ρόλο του», μας λέει η 26χρονη Βερενίκη, η οποία έχει «ψύχωση με τους βρικόλακες από μικρή». Η Βερενίκη πρώτα είδε την ταινία και μετά διάβασε τα βιβλία. «Προτιμώ την ταινία, είναι γυρισμένη σαν βιντεοκλίπ του MTV. Τα βιβλία είναι πολύ φλύαρα». Μπορεί να καταλάβει γιατί τρελαίνονται οι «πιτσιρίκες» με το «Λυκόφως»: «Πρώτα απ' όλα, ο βρικόλακας αυτός είναι σούπερ γλύκας! Τα κορίτσια ταυτίζονται με την Μπέλα, την πρωταγωνίστρια. Ο Εντουαρντ είναι ο πρώτος της έρωτας και το γεγονός ότι είναι ένα αγόρι αδιάφορο ή και ενοχλητικό για όλο τον υπόλοιπο κόσμο κάνει την αγάπη της να φουντώνει γι' αυτόν. Ο βρικόλακας είναι η έκφραση του διαφορετικού, του ξεχωριστού».