- Σπόιλερ:
- Τα πειράματα στα ζώα διεξάγονται από αρχαιοτάτων χρόνων. Οι αρχαίοι Έλληνες σκότωναν και τεμάχιζαν ζώα και για επιστημονικούς λόγους, εκτός των θρησκευτικών. Η ζωοτομία συνεχίστηκε καθʼ όλη της διάρκεια της αρχαιότητας και της χριστιανικής εποχής και αντικατέστησε την ανθρώπινη ανατομία όταν οι νεκροψίες απαγορεύθηκαν από την Καθολική Εκκλησία.
Τα ζώα θεωρήθηκαν αντικείμενα χωρίς αισθήσεις, συναισθήματα και λογική. Οι κραυγές τους δεν αποτελούσαν ένδειξη πόνου αφού το σώμα ήταν ανίκανο να αισθανθεί. Η πεποίθηση αυτή έδινε το ελεύθερο στους επιστήμονες να τα βασανίζουν ανερυθρίαστα. Έτσι, για παράδειγμα, κάρφωναν και τα τέσσερα πόδια τους επάνω σε σανίδες για να μελετήσουν την κυκλοφορία του αίματος...
Από το 1800, η επιστήμη και η ιατρική εξελίσσεται με πρωτοφανείς ρυθμούς βασιζόμενη στην εξόντωση των άλλων ειδών. Εκατομμύρια ζώα σφαγιάζονται στο βωμό της επιστήμης: αρουραίοι, σκύλοι, γάτες, χιμπατζήδες, πτηνά, ψυχρόαιμα. Ο εικοστός αιώνας φέρνει πληθώρα φαρμάκων και επιστημονικών ανακαλύψεων. Ψυχολογικές μελέτες γίνονται σε πιθήκους και γάτες. Χιμπατζήδες και σκύλοι στέλνονται στο διάστημα. Και ενώ ο άνθρωπος βελτίωσε την ποιότητα της ζωής του αυξάνοντας και το προσδόκιμό της, η μοίρα των πειραματόζωων έχει βελτιωθεί ελάχιστα έως και καθόλου από τον 18ο αιώνα.
Πού χρησιμοποιούνται σήμερα τα πειραματόζωα
Πειραματόζωα χρησιμοποιούνται από εταιρείες καλλυντικών, προϊόντων οικιακής χρήσης, φαρμακοβιομηχανίες, βιομηχανίες όπλων, ιατρική έρευνα και εκπαίδευση, διαστημική έρευνα, αυτοκινητοβιομηχανίες, καπνοβιομηχανίες, κ.λπ.
Η δε ανάπτυξη της γενετικής πρόσθεσε μια σειρά φρικαλέων πειραμάτων στα ζώα, από την κλωνοποίηση προβάτων έως τη δημιουργία μεταλλαγμένων και υβριδικών πλασμάτων χωρίς καμία ποιότητα ζωής.
Εναλλακτικές λύσεις
Σήμερα με την τεχνολογική πρόοδο υπάρχουν τόσες εναλλακτικές μέθοδοι πιο εξελιγμένες, πιο αξιόπιστες, πιο οικονομικές, πιο γρήγορες και, για μας το κυριότερο, πιο ανθρώπινες, που μπορούν να αντικαταστήσουν τα πειράματα. Κάποιες από αυτές είναι:
- Η καλλιέργεια ιστών που μπορεί να προέρχονται από ανθρώπους ή ζώα και έχουν ληφθεί από βιοψίες, νεκροψίες και χειρουργικές επεμβάσεις, από φυτά, αυγά, πλακούντες και ασπόνδυλα. Σε πολλούς κλάδους της ιατρικής, οι μελέτες πάνω σε μη ζώντες ζωικούς ιστούς και κύτταρα (invitrosystems) είναι η πλέον συνηθισμένη μέθοδος, κυρίως για μελέτες μοριακού τύπου.
- Η καλλιέργεια οργάνων και μοναδικών κυττάρων που προέρχονται είτε από υγιείς, είτε από άρρωστους ιστούς και, όταν προέρχονται από τον άνθρωπο, τα αποτελέσματα είναι ακριβή και σαφή.
- Η χρήση υπολογιστών που προσομοιώνουν ανθρώπινα όργανα και λειτουργικές ή μεταβολικές διαδικασίες ανάλογες με εκείνες του ανθρώπινου σώματος, επιτρέποντας έτσι στους ερευνητές να δοκιμάζουν ηλεκτρονικά νέες θεραπείες πριν τις εφαρμόσουν στον άνθρωπο, να ελέγχουν την επίδραση ουσιών, να προβλέπουν με ποιο τρόπο απορροφούνται τα φάρμακα, πως μεταβολίζονται, κλπ.
- Η χρήση υπολογιστών και εξομοιωτών, καθώς και οπτικοακουστικών συστημάτων, που αντικαθιστούν συχνά τη χρήση ζώων στην εκπαίδευση των φοιτητών.
- Φυσικο–χημικές τεχνικές που συνδυάζουν πληροφορίες για τη δομή διαφόρων ουσιών και τις σχέσεις των χημικών τους αντιδράσεων, επιτρέποντας στους ερευνητές να προβλέπουν τα βιολογικά αποτελέσματα χημικών συστατικών. Για παράδειγμα, αναλύοντας με Η/Υ το ένζυμο του AIDS βρέθηκαν οι χημικές ουσίες που σταματούν τη δράση του.
- Μαθηματικά μοντέλα μέσω των οποίων είναι τώρα δυνατή π.χ. η προσομοίωση του καρδιο-κυκλοφορικού συστήματος, του πνεύμονα, των νεφρών, των νευροφυσιολογικών φαινομένων, και τα οποία επιτρέπουν να γίνονται πειράματα χωρίς τη χρήση ζώων ή ανθρώπων. Για παράδειγμα, οι ερευνητές μπορούν να προβλέψουν τα αποτελέσματα μιας χειρουργικής επέμβασης πάνω σε ασθενείς που πάσχουν από καρδιακές ανεπάρκειες, να μελετήσουν επανορθωτικές αλλαγές πάνω σε κληρονομικές καρδιοπάθειες, κλπ.
- Μαγνητοεγκεφαλογραφία και είδη τομογραφίας μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση διαφόρων νόσων.
- Μελέτες σε ανθρώπους.
- Κλινική παρατήρηση συνδυασμένη με στατιστική ανάλυση.
Εν κατακλείδι, όλο και περισσότεροι νέοι επιστήμονες αναγνωρίζουν πλέον πως η έρευνα που προορίζεται για ανθρώπινη χρήση πρέπει να γίνεται αποκλειστικά με μεθόδους που «αναπαράγουν» τις συνθήκες του ανθρώπινου οργανισμού ή στον ίδιο τον ανθρώπινο οργανισμό. Μόνο που αυτές οι εναλλακτικές εφαρμόζονται με απίστευτα βραδύ ρυθμό γιατί η συνήθεια τόσων χρόνων και κυρίως η βαθιά ριζωμένη νοοτροπία που θέλει τα ζώα αυτά αντικείμενα στην υπηρεσία του ανθρώπου, πολύ δύσκολα μπορούν να αλλάξουν
Πηγή: http://www.zoosos.gr/article/3761/peiramatozoa-o-skopos-agiazei-ta-mesa
Αρκετές επιστημονικές ανακαλύψεις εχουν γίνει με τη χρήση πειραματοζωων, στα οποία βασίζονται κατα κύριο λόγω οι διάφορες επιστημονικές έρευνες. Παρόλα αυτά συχνά τα ζώα κακομεταχειρίζονται και υπομένουν βασανιστήρια, δημιουργώντας την εύλογη απορία κατα πόσο έχει το δικαίωμα ο άνθρωπος να χρησιμοποιεί με αυτόν τον τρόπο άλλα είδη και ποιά είναι τα (ηθικά) όρια που θα πρέπει να τηρεί.
Ποια ειναι η δική σας γνώμη πάνω στο θέμα; Θεωρείτε τη χρήση πειραματόζωων "αναγκαίο κακό" ή πιστεύετε ότι θα έπρεπε να σταματήσει; ποιες είναι οι απόψεις και οι προβληματισμοί σας σχετικά με το ηθικό κομμάτι και την αποτελεσματικότητα αυτης της μεθόδου;